مدیریت بهینه وقت برای اینکه بتوانیم بر وقت خود بهتر مدیریت کنیم ،می‌بایست پنج گام برداریم .
● این پنج گام عبارتند از :
▪ درک ارزش وقت
▪ رفع آفات
▪ تقسیم اوقات
▪ تنظیم برنامه
▪ تصمیم بر اجرا
هر یک از موارد فوق مکمل مورد قبلی خود است رها کردن چند مرحله و پرداختن به یک از آنها نمی‌تواند شما را یاری دهد : باید کوشش کنید که در کلیه موارد موفق شوید ، تا نتیجه نهایی کسب گردد .
● درک ارزش وقت :
درک ارزش وقت ، مهمترین گام در راه بهبود مدیریت وقت است . قدم نخستینی است که اگر درست برداشته شود آگاهی برای رسیدن به مقصد را در طول مسیر به فرد می‌دهد . غفلت از ارزش زمان است که باعث می‌شود فرد به آفات وقت خود توجه نکند ،در پی تقسیم اوقات خود و برنامه ریزی در زندگی نبوده و مصمم از استفاده بهتر از وقتش نباشد .
● تقسیم اوقات :
تقسیم اوقات گام مهمی برای تنظیم برنامه روزانه به حساب می‌آید . اکثر کسانی که نمی‌توانند مدیریت موفقی بر وقت خود داشته باشند ، در حقیقت قادر به تقسیم اوقات خود نیستند .
▪ در تقسیم اوقات باید به سه اصل توجه نمود .
الف) تفکیک اوقات
ب ) اولویت بندی اقدامات
ج ) بهبود مدت اجرا
هر یک از موارد فوق ،جایگاه ویژه‌ای در مدیریت وقت دارد و باید در به کارگیری آنها دقت نمود .
● رفع آفات :
برای رفع آفاتی که باعث اتلاف وقت می‌شوند . باید دو مرحله را پشت سر گذارد . اول شناسایی آفات که از این طریق به آفات وقت خود پی خواهیم برد . دوم : مبارزه با آفات که راه حلهای لازم برای رفع آفات را به ما نشان داده و عمل به آنها منجر به از بین رفتن آفات به از بین رفتن آفات وقت خواهد شد .
▪ ما به سه نوع آفات وقت روبرو هستیم :
۱)آفات خود که به خلقیات فردی ما بر می‌گردد .
۲) آفات دیگران که به علت خلقیات دیگران و به دلیل ارتباط ما با آنها بر ما تحمیل می‌شود .
۳) آفات اتفاقات و حوادث : که در اختیار ما نیست و گذشت روزگار بر ما تحمیل می‌کند اگر چه ممکن است بعضی از آنها به علت عدم توجه ما و یا دیگران اتفاق افتد . البته تجربه نشان داده است که بیشترین آفات وقت برای هر فرد آفات خود است .
یکی از راههای مناسب برای شناسایی آفات وقت ، بررسی عملکرد روزانه است . هر فرد با نوشتن اقداماتی که در روز انجام داده است و با تجزیه و تحلیل موارد برای مدت یک هفته تا یک ماه که بستگی به میزان گرفتاری وی به آفات وقت دارد ، می‌تواند اشکالات موجود را بیاید
● تنظیم برنامه :
گام چهارم در بهبود مدیریت وقت ، تنظیم برنامه است ” تنظیم برنامه ” در حقیقت اجرایی نمودن مدیریت وقت است . عده‌ای در برابر برنامه مقاومت می‌کنند ،چرا که معتقدند برنامه‌ریزی ما را در موارد غیر مترقبه در بند می‌کشد و مسایل ناگهانی را در نظر نمی‌گیرند در حالیکه برنامه‌ریزی خوب در حقیقت نه تنها باعث دربند شدن فرد نمی‌شود ، بلکه باعث آزادی وی می‌گردد . یک برنامه‌ریز هوشیار برای تغییرات و بحرانها و آنچه انتظار آن نمی‌رفته است ، جایی در برنامه خود در نظر می‌گیرد . برنامه‌ریزی وقت می‌گیرد ، وقتی که در حقیقت باعث حفظ اوقات در دراز مدت است و کلید اصلی در بهره برداری موثر از وقت می‌باشد .
ابتدایی ترین طریق مدیریت بر وقت ،فهرست کردن کارهایی است که فرد در روز باید انجام دهد . تغییرات شرایط روحی فرد و وضعیت سلامتی وی در پیگیری برنامه نقش دارد . پس نباید با برنامه ریزیهای غیر قابل انعطاف ، مانعی بزرگ در راه نظم اوقات خود به وجود آورد.
● تصمیم بر اجرا :
برای اینکه بتوانیم این گام نهایی را در مدیریت وقت بردارید ، می‌بایست با توجه به پنج اصل زیر تصمیم جدی بگیرید که لحظه ای از کوشش برای بهبود مدیریت بر وقت خود غافل نشوید .
۱) اهمیت قائل شدن برای وقت
۲) کنار گذاشتن رو دربایستی‌ها و تعارف بیجا
۳) عزم بر تغییر در دراز مدت
۴) رفع اشکالات با تمرین
۵) بررسی مکرر و راهیابی