الزامات استاندارد مدیریت کیفیت ایزو 9001:2008
سیستم های مدیریت کیفیت در تحلیل نیازها و انتظارات مشتریان به سازمان ها کمک می کنند. درک خواستهای مشتریان سبب می شود سازمان بتواند فرایندهایی را جهت دستیابی به محصول مورد قبول مشتری تعیین نماید و این فرایندها را تحت کنترل قرار دهند و دائماً بهبود بخشند تا رضایت مشتریان و سایر طرف های ذینفع تامین گردد.
ساختار استاندارد ایزو 2008: 9001
1. دامنه کاربرد: در گواهینامه ایزو هرشرکت که بعد از ممیزی خارجی دریافت می شود دامنه فعالیت آن شرکت ثبت می شود.
2. استاندارد مرجع: شامل الزامات استاندارد ISO 9001: 2000 می باشد.
3. اصطلاحات و تعاریف: در این استاندارد اصطلاحات و تعاریف زیر وجود دارند:
· سازمان (Organization): سیستم اجرا کننده ISO، تحت عنوان سازمان نام دارد.
· تأمین کننده (Supplier): شرکت ها یا افرادی که مواد یا خدمات به سازمان ارائه می دهند تحت عنوان تأمین کننده تعریف می شوند.
· فرایند (Process): مجموعه ای از فعالیت های مرتبط به هم که موجب تبدیل ورودی به خروجی می شود.
· اثربخشی (Effectiveness) : میزان تحقق فعالیت های برنامه ریزی شده و کسب نتایج برنامه ریزی شده
· کارایی (Efficiency): رابطه میان نتایج بدست آمده با منابع استفاده شده.
4. سیستم مدیریت کیفیت
1-4- الزامات عمومی
ایجاد، تدوین، اجرا و نگهداری یک سیستم مدیریت کیفیت و بهبود مستمر اثربخشی آن بر اساس الزامات این استاندارد. در این بخش سازمان موظف به اعمال موارد زیر است:
· شناسایی فرایندهای مورد نیاز سیستم مدیریت کیفیت و کاربرد آن ها در سرتاسر سازمان
· تعیین توالی و تعامل این فرایندها
· تعیین روش ها و معیارهای مورد نیاز جهت اطمینان از اثربخشی اجرا و کنترل فرایندها
· اطمینان از در دسترس بودن منابع و اطلاعات لازم برای پشتیبانی از عملیات و نظارت بر فرایندها
· اندازه گیری ،تجزیه و تحلیل و پایش فرایندها
· انجام اقدامات لازم برای رسیدن به نتایج برنامه ریزی شده و بهبود مستمر فرایندها
در این استاندارد منظور از “روش اجرایی مدون” این است که روش اجرایی ایجاد شده، مستند گردیده، اجرا می شود و برقرار می ماند.
2-4- الزامات مستند سازی
1-2-4- کلیات:
مدارک و مستندات سیستم مدیریت کیفیت باید شامل موارد زیر باشد:
· خط مشی کیفیت و اهداف کیفیت
· نظام نامه کیفیت
· روش های اجرایی مدون و سوابق الزام شده توسط استاندارد
· مستندات و سوابق تعیین شده از سوی سازمان بمنظور کسب اطمینان از اثربخشی برنامه ریزی، عملیات و کنترل فرایندها در سازمان
یاد آوری1: گستره مستندات سیستم مدیریت کیفیت در هر سازمان بنا بر موارد زیر متفاوت است:
· اندازه سازمان و نوع فعالیت های آن
· پیچیدگی فرایندها و تعامل بین آن ها
· مهارت و شایستگی کارکنان
یادآوری2: مستندسازی با هر شکل و نوع واسطه ارتباطی قابل انجام است.
2-2-4- نظامنامه کیفیت:
در هر سازمان یک نظامنامه مشتمل بر موارد زیر تدوین شده و برقرار نگهداشته می شود:
· دامنه کاربرد سیستم مدیریت کیفیت از جمله جزئیات و توجیهات صرف نظر کردن از برخی الزامات
· روشهاي اجرایی مدون ایجاد شده برای سیستم مدیریت کیفیت یا ارجاع به آنها
· تشریحی از تعامل میان فرایندهاي سیستم مدیریت کیفیت